เครื่องสำอาง Vegan ตัวเลือกสำหรับคนรักสุขภาพและรักษ์โลก

เครื่องสำอาง Vegan ดีต่อสุขภาพผิวและยังช่วยรักษ์โลกด้วย แต่ก็ยังมีของปลอมผลิตออกมาอยู่ ผลิตภัณฑ์จึงต้องได้รับการตรวจสอบจากสถาบันที่มีการรับรอง

Vegan หรือวีแกน คือ เทรนด์รักสุขภาพที่ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนานจนถึงในปัจจุบัน รวมถึง “เครื่องสำอาง Vegan” ที่เป็นทางเลือกในการดูแลตัวเองสำหรับคนรักสุขภาพ และรักษ์โลก เพราะว่าสามารถส่งผลดีต่อสุขภาพผิว และยังสามารถช่วยรักษ์โลกได้ด้วย แต่ว่าในปัจจุบันนั้นก็ยังมีผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางที่เป็นของปลอมผลิตออกมาวางจำหน่าย ดังนั้น ก่อนทำการเลือกใช้เครื่องสำอาง Vegan ควรทำการตรวจสอบรายละเอียดต่างๆ หรือสังเกตที่เครื่องหมาย Vegan ที่บ่งบอกได้ถึงการตรวจสอบจากสถาบันที่มีการรับรอง เพื่อความปลอดภัยของสุขภาพผิว สิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม

จุดเริ่มต้นของ Vegan

“Vegan” มีจุดเริ่มต้นมาจากโดนัลด์ วัตสัน ที่ได้ทำการจัดตั้ง “สหภาพมังสวิรัติ” หรือที่เรียกกันว่า “Vegetarian Society” ในประเทศอังกฤษ ปี ค.ศ. 1944 เป็นกลุ่มมังสวิรัติที่จะไม่บริโภคนม ไข่ เนื้อสัตว์ หรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่ทำมาจากเนื้อสัตว์ รวมถึงการละเว้นการแสวงหาประโยชน์จากสัตว์ทุกรูปแบบ การทารุณกรรมสัตว์ เพื่อนำมาทำอาหาร เสื้อผ้า ผลิตภัณฑ์ต่างๆ และวัตถุประสงค์อื่นๆ และหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีการทดสอบกับสัตว์¹ 

ที่มาของคำว่า “Vegan” นั้นก็มาจากคำว่า Vegetarian ที่ใช้ตัวอักษร 3 ตัวแรก และ 2 ตัวสุดท้าย ที่มีความหมายแฝงว่าเป็นจุดเริ่มต้น และจุดสิ้นสุด² 

ในปัจจุบันก็มีอาหาร Vegan และผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่เป็น Vegan ให้เลือกใช้อย่างหลากหลายมากขึ้น โดยเฉพาะ “เครื่องสำอาง Vegan” ที่ได้มีการตรวจสอบ และการรับรองว่าเป็น Vegan 100% ก่อนจะได้รับเครื่องหมาย Vegan จากสถาบันต่างๆ เช่น The Vegan Society, Vegan Awareness Foundation, Eve Vegan, V-Label, Vegetarian Society หรือ PETA เป็นต้น² 

สถาบันเหล่านี้ คือองค์กรที่ตรวจสอบ และให้การรับรองความเป็นวีแกนจากเกณฑ์ต่างๆ ตั้งแต่ส่วนผสมไปจนถึงกระบวนการผลิตที่มีความน่าเชื่อถือ เพื่อให้ทุกคนสามารถเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ดีต่อมนุษย์ สิ่งมีชีวิต สิ่งแวดล้อม และช่วยโลกของเราได้ง่ายขึ้น

กว่าจะเป็น Vegan 

สำหรับผลิตภัณฑ์ Vegan และเครื่องสำอาง Vegan ที่ต้องการเครื่องหมายรับรอง Vegan จากองค์กรต่างๆ จะต้องผ่านเกณฑ์การตรวจสอบ ดังนี้

ไม่มีส่วนผสมของสัตว์

เครื่องสำอาง Vegan และผลิตภัณฑ์ Vegan นั้นจะต้องผ่านการทดสอบว่าไม่มีส่วนผสมของสัตว์ทั้งทางตรง และทางอ้อม 

• ทางตรง - ไม่มีชิ้นส่วนของสัตว์ หรือผลผลิตจากสัตว์เป็นส่วนประกอบ เช่น ขนสัตว์ น้ำผึ้ง นม เป็นต้น
• ทางอ้อม - ไม่มีส่วนประกอบที่สกัดได้จากสัตว์ เช่น เคราติน เรตินอล คอลลาเจน เป็นต้น³

ผลิตภันฑ์ หรือเครื่องสำอางวีแกนที่ผ่านเกณฑ์นี้ ก็จะได้รับการรับรองว่าเป็น Vegan 100% เช่น Pure Vegetarian 100% Natural Products, 100% Organic³, Certified Vegan, Vegan Friendly หรือ No Animal Ingredients เป็นต้น

ไม่ทำการทดลองในสัตว์

ผลิตภัณฑ์ Vegan หรือเครื่องสำอาง Vegan นั้นจะต้องไม่มีกระบวนการทดลองที่ใช้สัตว์ในการทดสอบสาร หรือผลิตภัณฑ์⁵ เช่น การทดสอบการระคายเคืองต่อผิว การทดสอบการระคายเคืองต่อดวงตา หรือความสามารถในการซึมซาบเข้าสู่ผิวหนัง เป็นต้น  โดยผลิตภัณฑ์วีแกน หรือเครื่องสำอางวีแกน ที่ผ่านเกณฑ์นี้ จะได้รับเครื่องหมายในกลุ่ม Cruelty Free, Leaping Bunny, Not Tested on Animasl หรือ No Animal Testing เป็นต้น^4,6

ไม่เกี่ยวข้องหรือมีสารจากสิ่งมีชีวิตที่ถูกดัดแปลงทางพันธุกรรม

GMOs (Genetically Modified Organisms) หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่ถูกดัดแปลงพันธุกรรมเพื่อให้ได้สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ที่มีลักษณะตรงตามความต้องการ โดยมาจากการตัดต่อนำยีนของสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งให้เข้าไปอยู่ในยีนของอีกสิ่งมีชีวิต ซึ่งปกติไม่สามารถผสมพันธุ์กันได้ตามธรรมชาติ ซึ่งถือว่าผิดธรรมชาติ อาจส่งผลต่อระบบนิเวศในอนาคตได้ 

ผลิตภัณฑ์ Veganหรือเครื่องสำอาง Vegan ที่เหมาะกับชาววีแกนจึงไม่ควรเกี่ยวข้องหรือมีสารที่ได้จากพืชหรือสัตว์ที่ถูกดัดแปลงทางพันธุกรรม หากผลิตภัณฑ์นั้นมีสารหรือส่วนประกอบเกี่ยวกับ GMOs จะต้องมีป้ายกำกับแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนไว้ด้วย¹⁰

ผลิตภัณฑ์ Vegan มีข้อดีอย่างไร

สำหรับผลิตภัณฑ์ Vegan และเครื่องสำอาง Vegan นั้นนอกจากจะเป็นการหลีกเลี่ยงการใช้ส่วนผสมของสัตว์ และลดการทารุณกรรมสัตว์ได้แล้ว ก็ยังมีข้อดีทั้งทางตรง และทางอ้อมได้อีกมากมาย ดังนี้

ดีต่อผิว

ผลิตภัณฑ์ Vegan หรือเครื่องสำอาง Vegan มักใช้ส่วนผสมที่มาจากพืชเป็นหลัก แม้กระทั่งกลิ่นหอมในผลิตภัณฑ์ ก็เป็นสารสกัดจากพืช จึงอ่อนโยนต่อผิว และปราศจากสารเคมีรุนแรงที่อาจก่อให้ผิวระคายเคือง นอกจากนี้ สารสกัดจากธรรมชาติ ยังช่วยให้ผิวดูอ่อนเยาว์ มีสุขภาพดี มีความแข็งแรงมากขึ้น และลดโอกาสในการเกิดโรคทางผิวหนังด้วย⁷

อาร์ทิสทรี สกินนิวทริชัน สกินแคร์วีแกนที่ใช้ส่วนผสมหลักจากพืชที่เพาะปลูกในฟาร์มนิวทริไลท์ หรือผ่านการรับรองจากฟาร์มนิวทริไลท์ ซึ่งเป็นการเพาะปลูกแบบออร์แกนิก สามารถตรวจสอบย้อนกลับได้ตั้งแต่เมล็ดพันธุ์จนถึงผิวคุณ จึงเหมาะกับผิวบอบบาง แพ้ง่าย พร้อมช่วยบำรุงเกราะปกป้องผิวให้แข็งแรงขึ้น

ดีต่อสุขภาพ

ผลิตภัณฑ์ Vegan หรือเครื่องสำอาง Vegan สามารถช่วยลดโอกาสในการเกิดปัญหาทางสุขภาพได้ เพราะไม่มีส่วนผสมจากสารเคมีที่มีความรุนแรง หรือสารสังเคราะห์ ที่มีเสี่ยงต่อการระคายเคือง หรือนำไปสู่ปัญหาผิวหนัง และโรคทางผิวหนังได้⁷

ดีต่อสิ่งแวดล้อม

กระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ Vegan หรือเครื่องสำอาง Vegan จะใช้ส่วนผสมที่มาจากธรรมชาติเป็นหลัก ถือเป็นปัจจัยหนึ่งในการลดสัดส่วนขยะสารเคมีที่จะถูกปล่อยทิ้งในธรรมชาติ การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์วีแกน จึงช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมทั้งทางตรง และทางอ้อม⁷

ดีต่อสิ่งมีชีวิต

ผลิตภัณฑ์ Vegan หรือเครื่องสำอาง Vegan ไม่มีส่วนผสมที่มาจากสัตว์ทั้งทางตรง และทางอ้อม รวมถึงไม่มีการทดลองในสัตว์ จึงลดการทารุณสัตว์ และสิ่งมีชีวิตต่างๆ ในขั้นตอนการผลิต⁷

วีแกน VS เจ VS มังสวิรัติ

วีแกน เจ และมังสวิรัติ ล้วนมีความแตกต่างในรายละเอียดและวัตถุประสงค์ มังสวิรัติ และเจ มักถูกใช้ในเรื่องของอาหาร ในขณะที่วีแกน คือ การใช้ชีวิต ซึ่งขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของแต่ละคน อาจครอบคลุมตั้งแต่การกิน การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ ไปจนถึงการเดินทาง

วีแกน (Vegan) 

เป็นกลุ่มคนที่งดการกินเนื้อสัตว์ และการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากสัตว์ทุกชนิดอย่างเคร่งครัด โดยอาจแบ่งเป็น 3 วัตถุประสงค์ดังนี้ 

• วีแกนเพื่อสิ่งมีชีวิต: คือการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อดูแลสัตว์ ลดการใช้ทรัพยากรที่ส่งผลกระทบต่อสัตว์ทุกชนิด ตั้งแต่อาหาร เสื้อผ้า หรือแม้กระทั่งการเดินทางที่ใช้สัตว์เป็นยานพาหนะ เรียกได้ว่า ลดการทารุณกรรมสัตว์ หรือหาประโยชน์จากสัตว์ในทุกรูปแบบ⁵
• วีแกนเพื่อสิ่งแวดล้อม: นอกจากอาหาร และของใช้แล้ว การดูแลสิ่งแวดล้อม ก็เป็นอีกวัตถุประสงค์หนึ่งของการใช้ชีวิตแบบวีแกน เพราะสิ่งแวดล้อมที่เลวร้าย ก็ย่อมส่งผลกระทบต่อสัตว์ด้วยเช่นกัน โดยอาจเริ่มจากการลดผลิตภัณฑ์ที่ใช้สารเคมี เช่น อาหารต้องมาจากแหล่งเพาะปลูกแบบออร์แกนิค เลือกกระดาษชำระ ที่ไม่ใช้สารเคมีฟอกขาวในการผลิต รวมถึงลดการใช้ยานพาหนะที่สร้างมลพิษต่อโลก⁹
• วีแกนเพื่อสุขภาพ: วีแกนส่งผลดีต่อสุขภาพต่อคนทุกวัย รวมถึงหญิงตั้งครรภ์หรือหญิงที่กำลังให้นมบุตร เพราะการกินวีแกนทำให้ไม่ต้องรับไขมันอิ่มตัวที่มาจากเนื้อสัตว์ นม หรือไข่เข้าไปในร่างกาย ลดการกินเนื้อสัตว์แปรรูป รวมถึงกินเกลือลดลง ได้กินผักและธัญพืชต่างๆ แทน ซึ่งเป็นอาหารที่ประกอบไปด้วยไฟเบอร์ วิตามิน และแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย นอกจากนี้คนที่กินวีแกนยังมีโอกาสที่กระดูกจะแข็งแรงจากการได้รับวิตามินดีและแคลเซียมอีกด้วย¹¹ 

มังสวิรัติ (Vegetarian) 

เป็นกลุ่มคนที่งดการกินเนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ แต่จะไม่เคร่งครัดเท่ากับวีแกน เพราะยังสามารถกินผลิตภัณฑ์จากสัตว์บางชนิดได้ เช่น นม ไข่ เนย ชีส หรือน้ำผึ้ง เป็นต้น⁸ มีวัตถุประสงค์เพื่อลดการบริโภคเนื้อสัตว์

เจ (Chinese Vegetarian) 

เป็นกลุ่มคนที่งดการกินเนื้อสัตว์ และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ทุกอย่าง รวมถึงพืชผักฉุน 5 กลุ่ม ได้แก่ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว กุยช่าย และใบยาสูบ รวมถึงมักจะมีการนุ่งขาวห่มขาว สวดภาวนา และถือศีล ช่วงเทศกาลกินเจ มีระยะเวลาประมาณ 10 วัน เริ่มตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9 - วันขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน ที่จะตรงกับเดือนตุลาคม-เดือนพฤศจิกายนในปฏิทินไทย⁸  มีวัตถุประสงค์ทางศาสนาเป็นหลัก

สรุป

การใช้เครื่องสำอาง Vegan ควรเลือกใช้เครื่องสำอางวีแกนที่มีเครื่องหมายรับรองว่าไม่มีส่วนผสมของสัตว์ ไม่มีการทดลองในสัตว์ มีส่วนผสมที่อ่อนโยนจากธรรมชาติ และปราศจากสารเคมีที่มีความรุนแรง เพื่อช่วยให้ผิวไม่เกิดการระคายเคือง ไม่รุนแรงต่อผิว และช่วยลดโอกาสในการเกิดโรคทางผิวหนัง และนอกจากจะดีต่อผู้ที่ใช้งานแล้ว การเลือกใช้เครื่องสำอางวีแกน ยังดีต่อสิ่งแวดล้อม สิ่งมีชีวิต และช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้อีกด้วย

References.

1. V-Mark. มังสวิรัติหมายถึงอะไร?. v-mark.org. Retrieved 15 March 2024.

2. TNP. เครื่องสำอาง VEGAN ตัวเลือกของชาวมังสวิรัติ. tnpoem.com. Published 7 November 2023. Retrieved 15 March 2024.

3. Creative Thailand. ดูแลผิวพรรณแบบสาวสายเขียว. creativethailand.org. Published 16 March 2021. Retrieved 15 March 2024.

4. Mango Zero. Animal Testing ความสวยงามและปลอดภัย ที่แลกมาด้วยความเจ็บปวด. mangozero.com. Published 20 April 2021. Retrieved 15 March 2024.

5. Pharmacy.mahidol. เครื่องหมายสัญลักษณ์บนฉลากผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง มีความหมายว่าอย่างไร. pharmacy.mahidol.ac.th. Published 13 January 2021. Retrieved 15 March 2024.

6. BKK Paper Box. เครื่องหมายที่ควรมีบนกล่องผลิตภัณฑ์ Skincare. bbkpaperbox.com. Retrieved 15 March 2024.

7. Londonorganicbeauty. 5 Benefits Of Using Vegan Beauty Products. londonorganicbeauty.com. 1 February 2022. Retrieved 15 March 2024.

8. sanook. เทศกาลกินเจ 2567 เริ่มวันไหน ควรเตรียมตัวอย่างไร พร้อมประวัติความเป็นมา. sanook.com. 30 January 2024. Retrieved 15 March 2024.

9. The Vegan Society. Go vegan for the environment. vegansociety.com. Retrieved 22 March 2024.

10. The Vegan Society. Cosmetics, household and toiletries. vegansociety.com. Retrieved 22 March 2024.

11. The Vegan Society. Go vegan for your health. vegansociety.com. Retrieved 22 March 2024.

---

---